Dom energooszczędny a dom pasywny – czym się różnią?

Aby dom można było nazwać domem pasywnym, musi on spełniać surowe normy Instytutu Domów Pasywnych w Darmstadt. To właśnie w Niemczech na początku lat 90. ubiegłego wieku określono normy domu pasywnego i zaczęto wznosić pierwsze konstrukcje, które je spełniały. W Polsce coraz więcej deweloperów deklaruje, że w swojej ofercie posiadają domy pasywne. Jak się jednak okazuje, większość z nich spełnia „jedynie” normy domu energooszczędnego. Czym różni się dom energooszczędny od domu pasywnego?

Dom pasywny – wysokie normy zużycia energii i termoizolacji

Dwa główne czynniki, jakie charakteryzują każdy dom pasywny jest jego niskie zapotrzebowanie na energię oraz duża termoizolacja. Zapotrzebowanie do ogrzewania domu pasywnego musi mieścić się w 15 kWh/m², podczas gdy dom energooszczędny potrzebuje nie więcej niż 40 kWh/m² na rok. Trzeba jednak podkreślić, że tradycyjne domy najczęściej zużywają ok. 180 kWh/m² na samo ogrzewanie. Ponadto dom pasywny może wykorzystać rocznie do 120 kWh/m² energii pierwotnej, potrzebnej do działania sprzętów czy podgrzewania wody. Istotne są również normy dotyczące izolacji budynku – w przypadku domu pasywnego wyznaczone są one na poziomie 0,15 U przegród zewnętrznych, dachów podłóg przy gruncie oraz 0,8 U w przypadku okien.

Aby dom pasywny nie zużywał dużo energii, musi być szczelny, a także odpowiednio skonstruowany. Bryła musi być zwarta, a okna powinny wychodzić jedynie na południową stronę. Dzięki temu w słoneczne dni dom się nagrzewa właśnie poprzez okna. Te jednak muszą być energooszczędne i posiadać ruchome zasłony w postaci rolet czy okiennic, które chronią przed wychłodzeniem się w nocy czy w pochmurne dni.

Oznacza to, że domy pasywne pozbawione są balkonów, w których występuje najwięcej mostków termicznych. Garaż, jeśli w ogóle umiejscowiony jest w bryle domu, powinien zostać wyprowadzony do przybudówki. Głównym źródłem ciepła w domu pasywnym jest rekuperator oraz pompa ciepła, która podgrzewa zimą powietrze, a zimą je wentyluje. Pompa ciepła podgrzewa również wodę. Dobrze by było, by pompa zasilana była energią z odnawialnego źródła. Dlatego w domach pasywnych montuje się często systemy fotowoltaiczne. Zasadniczo nie ma znaczenia, w jakiej technologii budowany jest dom pasywny (murowany czy z bali) oraz jakie materiały wykorzystywane są do jego wykończenia. Jednak ze względu na restrykcyjne normy, najczęściej korzysta się z najlepszych (i najdroższych) izolacji i innych materiałów budowlanych.

Dom energooszczędny – wygodny i tani w utrzymaniu

Niższe normy niż na domy pasywne nałożono na domy energooszczędne. Budowa takiej nieruchomości nie wymaga szczegółowych warunków lokalizacyjnych – widok na południe z domu pasywnego nie może być niczym ograniczony, by promienie słońca dobrze nagrzewały bryłę, z kolei od północy dom pasywny powinien być osłonięty drzewami czy wzgórzem. Dom energooszczędny nie musi być także zwartą bryłą, chociaż również zaleca się redukcję mostków termicznych do minimum. W związku z czym liczbę balkonów ogranicza się lub stawia na najlepsze rozwiązania termoizolacyjne.

Rekuperacja jest stosowana praktycznie w każdym domu energooszczędnym, nie jest to jednak wymóg. Wentylacja mechaniczna jest jednak wydajna, energooszczędna i bardzo praktyczna, dlatego warto przewidzieć ją już na etapie projektu domu, również domu energooszczędnego.

Biorąc pod uwagę, że decydując się na dom energooszczędny, mamy większą swobodę przy jego projektowaniu, a standardy (które i tak są wysokie), nie wymuszają na nas aż takich nakładów finansowych, jak w przypadku domu pasywnego, wielu inwestorów świadomie decyduje się na budowę taniego w utrzymaniu i wygodnego w użytkowaniu domu energooszczędnego.
Artykuł powstał we współpracy z Pracownią Architektoniczno-Urbanistyczną  Mr Aeroplan